Bệnh tiểu đường là một bệnh mạn tính được đặc trưng bởi lượng glucose trong máu vượt ngưỡng cho phép, có thể gây tổn thương đến nhiều cơ quan, trong đó có tổn thương da. Tìm hiểu về bệnh bệnh tiểu đường và biến chứng tiểu đường gây loét da trong bài viết dưới đây.
1. Tìm hiểu chung về bệnh lý tiểu đường
Bệnh tiểu đường dẫn đến sự gia tăng bất thường của lượng đường trong máu, có liên quan đến sự rối loạn chức năng của tuyến tụy. Khi bụng đói, lượng đường trong máu bình thường dao động trong khoảng 0,7-1,10 g/L. Bệnh tiểu đường được chẩn đoán bằng xét nghiệm máu khi giá trị đường huyết lớn hơn hoặc bằng 1,26g/L.
Biến chứng nghiêm trọng của tiểu đường như suy thận dẫn, mất thị lực, loét da…
Lượng đường trong máu được kiểm soát bởi insulin, một loại hormone do tuyến tụy tiết ra. Trong quá trình tiêu hóa, glucose đi vào máu và insulin (một chìa khóa) sẽ mở “ổ khóa” của tế bào để glucose đi vào đó được chuyển hóa thành năng lượng. Bệnh nhân tiểu đường không thể đưa glucose vào tế bào do thiếu insulin (khi tuyến tụy hoạt động kiệt sức ở bệnh nhân tiểu đường loại 1) hoặc do giảm hiệu quả của insulin (ở bệnh nhân tiểu đường loại 2) hoặc cả hai.
Sau vài năm có thể xảy ra các biến chứng nghiêm trọng: ở thận bị suy thận dẫn đến lọc máu, ở mắt mất thị lực, ở thần kinh (bệnh thần kinh) và loét ở bàn chân.
2. Biến chứng tiểu đường gây loét da
Da khô, nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc nấm, ngứa, mụn nước hoặc loét là tất cả các tình trạng da do biến chứng tiểu đường gây ra.
Da khô, nhiễm trùng,nấm, loét do biến chứng tiểu đường gây ra
Biến chứng tiểu đường gây loét da là một tổn thương ảnh hưởng đến các mô da, dưới da và xương, do suy giảm lưu lượng máu hoặc oxy mô. Bệnh khó tự phát nên cần can thiệp ngay khi mới xuất hiện. Những người bị bệnh tiểu đường có nhiều nguy cơ phát triển biến chứng này, đặc biệt là trong những năm qua, bởi các yếu tố rủi ro sau:
-
Kiểm soát lượng đường trong máu kém.
-
Tăng đường huyết liên tục.
-
Sự hiện diện của các biến chứng liên quan đến bệnh tiểu đường khác (chẳng hạn như bệnh võng mạc, bệnh thận và bệnh thần kinh).
-
Dị tật chân.
-
Bị loét hoặc cắt cụt chi trước đây.
Hầu hết thời gian tổn thương này có nguồn gốc thần kinh và ảnh hưởng đến phần dưới cơ thể, đặc biệt là bàn chân. Vết loét do tiểu đường thường xuất hiện ở vùng chân, vùng đỉnh của ngón tay, gót chân hoặc mắt cá chân, nhưng nó cũng có thể ảnh hưởng đến các bộ phận khác của chân.
Hậu quả của vết loét do đái tháo đường là gì?
Sự tồn tại dai dẳng của một vết loét do tiểu đường, đặc biệt là khi nó ảnh hưởng đến bàn chân, rất nguy hiểm vì nó có thể dẫn đến sự xuất hiện của nhiễm trùng và lỗ rò, do đó có thể gây hoại tử.
Khi tình trạng nhiễm trùng dẫn đến biến chứng trở nên trầm trọng hơn, có thể dẫn đến việc cắt cụt chi liên quan. Đây là lý do tại sao việc tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa và điều trị biến chứng tiểu đường gây loét da ngay lập tức và hiệu quả là vô cùng cần thiết.
3. Cần làm gì khi xuất hiện biến chứng tiểu đường gây loét da
Thường xuyên thực hiện tất cả các cuộc kiểm tra thích hợp và tuân theo chỉ định của các bác sĩ chuyên khoa, là bước đầu tiên để giảm nguy cơ phát triển biến chứng tiểu đường gây loét da.
Nếu bệnh nhân cảm thấy đau, bác sĩ có thể kê đơn thuốc giảm đau, đồng thời có thể chỉ định dùng kháng sinh để ngăn ngừa nhiễm trùng có thể xảy ra. Trong những trường hợp xấu nhất, phương pháp điều trị phẫu thuật xâm lấn, với mục đích cắt bỏ phần bị nhiễm trùng.
Thăm khám và tuân theo chỉ định của các bác sĩ khi xuất hiện biến chứng tiểu đường
Các liệu pháp điều trị biến chứng tiểu đường gây loét da cũng khác nhau và tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của biến chứng. Tốt hơn hết là bạn nên đến bệnh viện để có phương án điều trị đúng cách vùng bị tổn thương với giải pháp thích hợp nhất, thực hiện thay băng phù hợp và cũng giúp bệnh nhân giải quyết các nguyên nhân gây ra vết loét.
4. Cách chăm sóc và ngăn ngừa biến chứng loét da do tiểu đường
Bàn chân của bệnh nhân tiểu đường cần được chăm sóc thường xuyên nhằm phát hiện nhiễm trùng nhỏ nhất và bù đắp cho tình trạng khô da. Lót chỉnh hình đôi khi hữu ích để cho phép các điểm áp lực của bàn chân được giảm tải. Ngâm chân trong nước ấm cũng được khuyến khích để duy trì làn da khỏe mạnh và ngăn ngừa chấn thương.
Đối với gót chân và bàn chân khô, nứt nẻ, có những loại kem đặc trị. Nhưng lưu ý không bôi kem dưỡng ẩm giữa các ngón chân vì nó có thể thúc đẩy sự phát triển của nấm (chúng ưa môi trường ẩm ướt).
Chăm sóc da cho bệnh nhân tiểu đường
Về mặt chăm sóc, tránh các sản phẩm kích ứng và nước hoa làm trầm trọng thêm tình trạng khô da.
Đối với nhà vệ sinh, tốt nhất là rửa bằng xà phòng thơm hoặc sữa tắm có tính chất dưỡng ẩm để giảm khô da.
Áp dụng lối sống lành mạnh
Để cải thiện lưu thông máu của chi dưới, nên vận động các ngón chân và mắt cá chân nhiều lần trong ngày.
Thuốc lá và bệnh tiểu đường không hòa hợp với nhau, vì vậy cần phải tránh xa! Nó làm tăng nguy cơ vôi hóa các động mạch của chi dưới, có thể gây viêm động mạch, với hậu quả có thể là cắt cụt các ngón chân.
Tập luyện hoạt động thể chất thường xuyên 30 phút mỗi ngày mà không bị đau sẽ giúp ổn định lượng đường trong máu, giảm nguy cơ phát triển các bệnh mãn tính.
Bên cạnh đó, việc hạn chế căng thẳng là điều cần thiết, vì stress làm tăng mức độ cortisol trong máu và làm trầm trọng thêm bệnh tiểu đường.
Thức ăn, một yếu tố quan trọng đối với bệnh nhân tiểu đường
Nên áp dụng chế độ ăn nhiều trái cây và rau quả, giảm chất béo bão hòa (bơ, kem, pho mát, thịt mỡ) và tăng lượng omega-3 (dầu hạt cải, quả óc chó, cây gai dầu, hạt lanh, lạc đà và cá nhỏ có dầu). Thực phẩm chế biến sẵn, thức ăn nhanh bị loại bỏ trong thực đơn của bệnh nhân tiểu đường.
Chế độ ăn uống cân bằng nhằm hạn chế nguy cơ biến chứng tiểu đường
Ưu tiên tiêu thụ đường phức hợp hơn: đậu lăng, bánh mì nguyên cám và gạo, mì ống al dente. Ngược lại, nên tránh các loại đường đơn giản, đặc biệt là sô cô la, bánh ngọt, kẹo, soda, nước hoa quả.
