Dị ứng đạm sữa bò là một dạng dị ứng thực phẩm phổ biến ở trẻ em, trong đó có nhiều trẻ sơ sinh mắc bệnh gây ra nhiều phản ứng bất thường ảnh hưởng tới nhiều cơ quan trong cơ thể. Chứng bệnh này có liên quan đến hoạt động bất thường của hệ miễn dịch, khiến cơ thể nhạy cảm với thành phần đạm trong sữa bò.
1. Tìm hiểu về chứng dị ứng đạm sữa bò
Khi cơ thể có phản ứng quá nhạy cảm với thành phần đạm trong sữa bò thì được gọi là dị ứng đạm sữa bò, tình trạng này rất thường gặp ở trẻ nhỏ, nhất là trẻ sơ sinh. Những trẻ bị dị ứng đạm sữa bò nếu hấp thu lượng lớn thực phẩm này có thể có nhiều phản ứng nặng nguy hiểm.
Dị ứng đạm sữa bò khá phổ biến và thường gặp ở trẻ nhỏ
Nguyên nhân gây ra tình trạng này là do cơ thể nhận diện sai đạm sữa bò là chất có hai và có có phản ứng chống lại loại đạm này. Phản ứng dị ứng làm tăng tiết 1 số chất và gây ra phản ứng xấu cho cơ thể.
Trẻ uống càng nhiều sữa bò thì kháng thể miễn dịch chống lại đạm sữa bò IgE càng được tiết ra nhiều, phản ứng dị ứng cũng càng rõ ràng hơn.
Theo các nghiên cứu, chứng dị ứng này có liên quan đến di truyền, nghĩa là nếu cha mẹ có tiền sử mắc dị ứng đạm sữa bò hoặc các dạng dị ứng khác, trẻ sinh ra có nguy cơ mắc bệnh cao hơn so với các trẻ khác.
2. Nhận biết triệu chứng dị ứng đạm sữa bò ở trẻ
Tình trạng dị ứng đạm sữa bò có thể gây ra rất nhiều triệu chứng khác nhau với mức độ từ nhẹ đến nặng tùy từng mức độ bệnh và tình trạng sức khỏe của trẻ. Triệu chứng thường thấy nhất là những triệu chứng hô hấp, triệu chứng trên da và của hệ tiêu hóa và đa phần xuất hiện sau khoảng 2 – 48h sau khi uống sữa bò.
Trong sữa uống ở trẻ em thường lấy nguồn đạm từ sữa bò
2.1. Triệu chứng dị ứng đạm sữa bò tức thời
Những triệu chứng này xuất hiện khá sớm sau khi trẻ uống sữa bò, bao gồm:
-
Khó thở.
-
Sưng môi, mặt và lưỡi.
-
Chàm trên da là một dạng dị ứng gây viêm da dị ứng.
-
Da phát ban, nổi mề đay, ngứa, nổi mẩn đỏ.
-
Nôn mửa sau khi trẻ bú sữa.
-
Có dấu hiệu trẻ bị tiêu chảy.
2.2. Triệu chứng dị ứng đạm sữa bò muộn
Những triệu chứng này thường xuất hiện muộn hơn sau khi trẻ uống sữa bò, tuy nhiên thường nặng và kéo dài hơn. Trẻ có các triệu chứng sau cần được sớm đưa đến cơ sở y tế gần nhất để được can thiệp điều trị, giảm triệu chứng nguy hiểm:
Chứng dị ứng đạm sữa bò có thể gây đau bụng, khó chịu cho trẻ
-
Đau quặn bụng.
-
Chàm, ngứa, mẩn đỏ.
-
Sổ mũi, ho kéo dài, thở khò khè.
-
Quấy khóc nhiều
-
Nôn mửa, trào ngược dạ dày.
-
Táo bón.
-
Đi cầu nhiều lần, trong phân lỏng có máu.
Triệu chứng dị ứng đạm sữa bò khiến trẻ không thể ngủ sâu giấc, thường thức giấc hoặc quấy khóc cả đêm, cơ thể mệt mỏi thiếu năng lượng. Trẻ bị dị ứng nếu bú mẹ có thể có triệu chứng nặng hơn và nguy hiểm nếu không được điều trị dị ứng sớm.
Các triệu chứng của dị ứng đạm sữa bò giống với các bệnh dị ứng khác và có thể nhầm lẫn sang các bệnh lý thông thường, do vậy cha mẹ không nên chủ quan tự điều trị, cần đưa trẻ sớm tới cơ sở y tế để được chẩn đoán chính xác và can thiệp.
Cần đưa trẻ đi viện nếu có triệu chứng dị ứng nặng
Nhiều trường hợp trẻ bị dị ứng đạm sữa bò nhưng triệu chứng không quá nặng và điển hình nên cha mẹ không chú ý. Khi vẫn duy trì cho trẻ ăn uống thực phẩm gây dị ứng này, lâu dài có thể khiến trẻ bị thiếu máu, thiếu sắt, mệt mỏi kéo dài, chậm lớn, thường xuyên quấy khóc,…
3. Cha mẹ cần xử trí thế nào khi trẻ bị dị ứng đạm sữa bò?
Khi trẻ có các phản ứng nghi ngờ do dị ứng đạm sữa bò, bác sĩ sẽ khám và chỉ định làm test kiểm tra. Kết quả giúp chẩn đoán chính xác triệu chứng trẻ gặp phải là do dị ứng đạm sữa bò, dị ứng khác hay bệnh lý khác, từ đó có thể can thiệp điều trị hiệu quả.
Trong trường hợp không có sữa mẹ, trẻ bị dị dị ứng đạm sữa bò vẫn cần bổ sung dinh dưỡng có từ sữa. Nguồn sữa có thể chọn là sữa công thức chứa đạm thủy phân tích cực từ 2 – 4 tuần. Khi duy trì chế độ ăn tốt, chọn đúng loại sữa phù hợp, triệu chứng dị ứng sẽ được cải thiện.
Nhiều trường hợp trẻ bị dị ứng đạm sữa bò tạm thời, có thể cho trẻ thử dùng lại lượng nhỏ sau một khoảng thời gian. Nếu không có triệu chứng lạ, trẻ có thể duy trì uống sữa công thức thông thường có đạm sữa bò, ngược lại cần duy trì sữa công thức chứa đạm thủy phân.
Tình trạng dị ứng đạm sữa bò ở trẻ thường tự hết khi trẻ lớn
Hầu hết tình trạng dị ứng đạm sữa bò ở trẻ không kéo dài, có thể bắt đầu sớm và thường tự khỏi sau khi trẻ được 1 – 4 tuổi. Khi đó, trẻ vẫn có thể uống sữa hoặc ăn chế phẩm từ sữa có chứa đạm sữa bò mà không gặp triệu chứng bất thường.
Nuôi con bằng sữa mẹ đầy đủ trong ít nhất 6 tháng đầu tiên sau sinh là cách tốt nhất để phòng ngừa dị ứng đạm sữa bò ở trẻ nhỏ cũng như đảm bảo dinh dưỡng cho trẻ phát triển. Nếu trẻ không may có các triệu chứng bệnh, không nên quá hoảng hốt mà cần đưa trẻ đến cơ sở y tế sớm để thăm khám. Khi đã kiểm soát được triệu chứng dị ứng đạm sữa bò, trẻ sẽ được hướng dẫn chế độ ăn với loại sữa phù hợp để tránh dị ứng tái phát.
